آمادگی بخش ششتمد برای ارتقاء به شهرستان
مقاله پیش رو مدتی قبل توسط گروه علوم اجتماعی ششتمد که از چندسال قبل تا کنون مدیریت یکی از وبسایت های پربار محلی را به عهده دارند ، نوشته شده است.
وبسایت گروه علوم اجتماعی ششتمد شاید یکی از بهترین وبسایت های محلی برای کسب اطلاعات کامل در مورد وضعیت و مسائل روز بخش ششتمد و حتی در نگاهی فراتر شهرستان سبزوار باشد.
این وبسایت که توسط تعدادی از همشهریان فرهیخته و تحصیلکرده سبزواری اداره می شود ، در اغلب مطالب خود از یک عمق مناسب منطقی و استدلالی برخوردار است. به عنوان مثال در همین مطلب پیش رو می بینیم که وبسایت نویسان ششتمدی بدون گرفتار شدن در دام احساسات قومی به تحلیل زوایای مختلف ایجاد یک شهرستان جدید به مرکزیت ششتمد در جنوب خطه پرافتخار سربداران پرداخته اند.
و در نتیجه مطالعه این مطلب تقریباً هیچ شکی باقی نمی ماند که ششتمد یکی از گزینه های شایسته فعلی برای تشکیل شهرستانی جدید است.
اما در اینجا توجه به این موضوع الزامی است که اصولاً این شایستگی ششتمد برای شهرستان شدن نمی تواند خطری برای دیگر بخش های سبزوار از جمله روداب و داورزن محسوب شود. چرا که این مناطق نیز می توانند با تکیه به توانمندی ها و نیازمندی های منطقه ای خود پیگیر طرح تأسیس شهرستان های جدید باشند. هرچند در این میان به نظر می رسد رودابی ها تا کنون کمترین تلاش فرهنگی و بحث رسانه ای را برای شهرستان شدن از خود نشان داده اند اما مردمان بخش های ششتمد و داورزن در این زمینه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده اند. و چندی قبل نیز خبرهایی از تلاش مسئولان محلی برای ارتقاء داورزن به شهرستان منتشر شد.
اینک اما ششتمدی ها نیز در وبسایت های محلی توانمندی های خود را برای تشکیل شهرستان جدید اعلام کرده اند که در ادامه به انتشار یکی مفصل ترین مطالب ششتمدی ها در این رابطه می پردازیم :
تأسیس شهرستان بیهق (ششتمد)
امروزه توسعه متوازن و یکپارچه یکی از اهداف اصلی برنامه ریزان و مدیران به ویژه در کشورهای توسعه یافته است . هر منطقه وناحیه از کشور نسبت به قابلیت های متنوع خود از امکانات و خدمات ضروری باید برخوردار شود.
این چیزی است که حتی در کشور های توسعه یافته ای مثل آمریکا ، آلمان ، ایتالیا ، انگلستان و حتی در کشور های در حال توسعه مانند ترکیه و ایران به یکی از اهداف مهم برنامه ریزی کلان و آمایش سرزمینی تبدیل شده است .
اگر در نقشه ایران تهران را به بندرعباس با یک خط مستقیم وصل کنیم ، متوجه این نکته می شویم که بیش تر جمعیت و امکانات و همچنین تراکم تقسیمات کشوری در نیمه غربی است و از این لحاظ تفاوت فاحشی بین دو نیمه شرقی و غربی وجود دارد.
بهبود شرایط طبیعی یعنی دما و بارش و توجه بیش تر دولت های گذشته به ایجاد تقسیمات کشوری متعدد و فشرده که باعث ایجاد زیر ساخت ها و امکانات جدید و شکوفا شدن استعداد های منطقه و کند شدن آهنگ مهاجرت در نیمه غربی شده در حالی که نیمه شرقی ایران که تا چند سال قبل شامل چند استان پهناور بود همچنان از لحاظ توسعه و ایجاد زیر ساخت ها و اعتبارات لازم دارای محرومیت زیادی است .
در این شکی نیست که ارتقاء شهرستان ها به استان یا بخش ها به شهرستان نقش قاطعی در جذب بودجه ها و امکانات و خدمات دولتی و در نتیجه محرومیت زدایی مناطق و شهرهای مختلف خواهد داشت که نه تنها از مهاجرت جمعیت به شهرهای بزرگ کشور جلوگیری کرده بلکه خود به دلیل وجود فرصت های جدید و شکوفا شدن استعداد های بومی جاذب جمعیت می شوند و توسعه می یابند و با مدیریت بومی خود پیش می روند.
شمال شرق کشور و استان خراسان رضوی به ویژه شهرستان سبزوار از جمله مناطقی است که تا کنون قربانی برنامه ریزی ها و طرح های غیر کارشناسی و بدون توجه به شرایط و استعدادهای منطقه بوده و تقسیمات کشوری ناعادلانه و بدون توجه به شرایط بومی و جمعیتی یا بهتر بگوییم برنامه ریزی از بالا به پایین باعث شده که شهری که در اوایل انقلاب انتظار می رفت با توجه به سابقه ی درخشان گذشته و قابلیت های متنوع جغرافیایی ، اقتصادی ، سیاسی و انسانی به یکی از مهمترین کانون های جمعیتی . اقتصادی ، کشاورزی و اداری ، سیاسی کشور تبدیل شود به سر انجامی برسد که پس از سی سال هنوز در انتظار احقاق ابتدائی ترین خواسته خود یعنی ارتقاء به استان جدید باشد چه برسد به محرومیت زدایی و جلوگیری از مهاجرت روز افزون جمعیت از بخش های محروم خود به ویژه در نیمه جنوبی شهرستان.
به ویژه در سال های اخیر به دلیل خشکسالی های پی درپی ،عدم سرمایه گزاریها وبرنامه های به روز و لازم در بخش کشاورزی ، صنعت و زیر ساخت ها به دلیل کمبود بودجه که گستردگی استان وشهرستان نیزآن را تشدید کرده است .
بخش کهن وتاریخی ششتمد در جنوب شهرستان سبزوار از جمله مناطقی است که با مشکلات فوق سالیان دراز است که دست و پنجه نرم می کند بخشی که در دهه اخیر با تقسیم آن بخش جدیدی به نام روداب از آن منتزع گردیده است ولی با این وجود باز هم جزء پهناورترین بخش های استان محسوب می شود که دارای جمعیت بالغ بر سی هزار نفر است.
گستردگی وتنوع جغرافیایی در بخش ششتمد باعث شده است که از تنوع آب وهوایی گوناگون که از سرد کوهستانی در قله های کومیش تا معتدل کوهستانی در کوهپایه ها و گرم وخشک بیابانی در دشت و حاشیه کال شور برخوردار باشد .
موارد فوق خود گویای این مهم است که این بخش که وسعت آن از چندین شهرستان استان بیش تر است دارای تنوع زیادی در محصولات کشاورزی است ، دور خیز ششتمد برای کسب مقام اول تا سوم در تولید محصولات مهمی مانند زعفران و پسته که نقش مهمی در در آمد و اقتصاد منطقه و شهرستان دارد خود گویای این مطلب است که بخش ششتمد در حال حاضربه عنوان مهمترین قطب کشاورزی شهرستان سبزوار مطرح می باشد. با احداث محور بردسکن و اتصال سبزوار به شهرهای جنوبی و عبور آن از بخش ششتمد در دهه اخیر بر اهمیت مواصلاتی ششتمد افزوده شده است ، همچنین عبور خط 48 اینچی گاز پارچین و انشعاب خط لوله گاز ششتمد و حومه آن و اتصال آن به شهر ششتمد و حومه از جمله زیر ساخت های ایجاد شده در چند سال اخیر در این بخش کهن می باشد .
این بخش به ویژه در نواحی کوهستانی از پتانسیل جریان آبهای رود خانه ای و فصلی برخوردار می باشد که متأسفانه به دلیل مسائلی که قبلا به آن اشاره شد تا کنون توجه ویژه ای به این قابلیت مهم با توجه به کمبود آب منطقه نشده در همین راستا میتوان عدم سرمایه گزاری های لازم در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و همچنین معادن و صنایع وابسته به آن را افزود ، حتی بخش خصوصی به دلیل محرومیت منطقه ، کمبود زیر ساخت ها ، عدم حمایت های لازم و ریسک های بالای آن تا کنون حضور فعالی در توسعه و پیشرفت منطقه نداشته است .
ششتمد و ییلاقات اطراف از مناطق نمونه گردشگری طبیعی و تاریخی خراسان رضوی است که این قابلیت هم به همان سرنوشت موارد فوق دچار شده است . اختصاص اعتبارات بیشتر، توجه ویژه وشکوفا شدن استعداد های منطقه و رهایی از مشکلات ایراد شده همه در گروه ارتقاء این بخش بزرگ و کهن به شهرستان است .
تنها در این صورت است که با تزریق بودجه و اعتبارات دولتی عادلانه و درخور به بدنه اقتصاد منطقه می توان آن را متحول ساخت و این تجربه ای است که قبلا با ارتقاء ششتمد به شهر و به دنبال آن توسعه و پیشرفت آن به طور ملموس درک شده است .
ارتقاء بخش ششتمد به شهرستان تأثیر مستقیمی در اقتصاد منطقه و شهرستان و در کل توسعه پایدار دیار سربداران خواهد داشت. تنها موردی که بعضی کارشناسان آن را بیان می کنند کمبود جمعیت این بخش برای ارتقاء به شهرستان می باشد که آنهم به دلیل موقعیت جغرافیایی بخش ششتمد و همجواری با بخش مرکزی و میان جلگه به راحتی قابل حل است . روستا های زیادی مانند دولت آباد ، علی آباد ، حارث آباد و...... در در حوضه آبریز شهرستان ششتمد قرار دارند و می توانند از بخش مرکزی جدا و به شهرستان ششتمد ملحق شوند . با جانمایی بخش جدیدی به نام شامکان و پیوستن روستاهای زیادی از بخش مرکزی سبزوار مانند زعفرانیه ، صالح آباد ، سنگ کلیدر و... و همچنین بخش میان جلگه که فاصله کمی با شامکان دارند ، جمعیتی بالغ بر 12 هزار نفر را در این بخش گردهم آوردکه به همراه بخش مرکزی ششتمد ُ شهرستان جدید ششتمد (بیهق)جمعیتی بالغ بر 40 هزار نفرخواهد داشت ، چیزی که در گذشته به همت مدیران ونمایندگان شهرستان در موارد مشابه انجام شده است .
به علاوه این بخش در مجاورت کویر قرار دارد که خود یک امتیاز جهت ارتقاء در قانون تقسیمات کشوری از لحاظ جمعیتی محسوب می شود و آن را تسهیل می کند .
هر روز و ماه و سال تأخیر در ارتقاء این بخش تاریخی با قابلیت های فوق العاده طبیعی و اقتصادی ضرر های جبران ناپذیری را هم به مردم محروم منطقه به خصوص جوانان و هم به اقتصاد منطقه و کل کشور تحمیل می کند ، مهاجرت بیش از هشتاد درصد جمعیت روستاهای کوهستانی این بخش به سبزوار و تهران خود گویای این نکته مهم است که نه تنها به جمعیت این بخش افزوده نمی شود بلکه به دلیل محرومیت این بخش و نبود فرصت شغلی واقتصادی در نتیجه کمبود اعتبارات و سرمایه گذاری های دولتی روز بروز بر مهاجرت روستانشینان به سمت شهر های تهران و سبزوار افزوده می شود .
بنابراین بادست روی دست گذاشتن نه تنها این بخش به توسعه و شکوفایی در تمام قابلیت ها نخواهد رسید بلکه روزبه روز بر محرومیت و سیل مهاجرت روستاییان جوان آن افزوده خواهد شد. امید است در سفر آینده ریاست جمهوری در بهار 91 به دیار سربداران شاهد ایجاد شهرستان ششتمد ( بیهق ) در پهنه دیار سربداران به همت وتلاش مسئولان و نمایندگان شهرستان باشیم که خود گامی مهم در توسعه و محرومیت زدایی و ارتقاء غرب خراسان خواهدبود. تقدیم به دیار بیهقی و سرزمین سربداران گروه علوم اجتماعی راهنمایی منطقه ششتمد
منبع : وبسایت گروه علوم اجتماعی ششتمد
به نقل از مجله اینترنتی اسرارنامه
